Euskal Dantza Plazara!

Herri Ametsa Ikastolak martxan jarri duen ekimena da Euskal Dantza Plazara! Euskara eta euskal kultura ditu ardatz eta apiriletik aurrera kurrikulumean txertatua egongo da. Hots, HH, LH eta DBHko ikasle guztiek hartuko dute parte i(ra)kasorduetan. Ez hori bakarrik, familiei eta interesa duen orori ere zuzenduta dago. 

Horretarako, txalentx bat jarri dugu martxan: ikasleek ikastolan ikasitako dantzak etxekoei erakutsi beharko dizkiete. Ondoren, familiakoekin batera dantzak ikasitakoan, nahi duenak bideo bat grabatu eta Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera bidaliko du. Hartara, jasotako grabaketekin bideo eder bat sortu ahal izango dugu. 

Enekok lagunduko digu prozesu osoan zehar. Egin klik ondorengo bideoan Eneko bera eta txalentxaren nondik norakoak hobeto ezagutzeko.  

Bideo guztiak gure Youtubeko kanalean bilduko ditugu Euskal Dantza Plazara! izeneko zerrendan.

Apirileko emozioa: gorrotoa

Apirilarekin batera emozio berri baten hilabetea hasi dugu: GORROTOA. Hil honetan, bertso bidez landuko dugu sentimendu bortitz hau eta horretarako, zuen laguntza behar-beharrezkoa dugu. Oraingoan, gorrotoarekin lotzen duzuen objektu bat identifikatu eta haren argazki bat Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera bidaltzeko eskatu nahi dizuegu. Hartara, gure LH-5. eta 6. mailako ikasleek hilabete honi itxiera bertsoa egiteko hizpidea izango dute.

Bestetik, orain arte bezala, gorrotoarekin lotutako zuen bizipenak elkarbanatu nahi izanez gero, erabili #herriametsagorrotoz traola sare sozialetan edota idatzi Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera.

Hementxe uzten dizkizuegu LH 6. mailan emozio hau aurkezteko egindago lanketaren fruitua:

Eman izena Zirimolak antolatutako udalekuetan

Urtero bezala aurten ere Zirimola Ikastolen Aisialdi Taldeak udalekuak antolatuko ditu. Urteetako esperientzia baliatuz, uda honetan haur eta gazteek behar eta merezi duten programazioa landu dute, aurtengo egoerak eskatzen dituen segurtasun neurriak bermatuta.

Euskal Herri osora irekitzen diren udalekuak dira hemen aurkeztutakoak. Eskaintza askotarikoa izateko asmoz, udaleku eta egonaldi batzuk egokitu ditugu, baita berriak sortu ere. Egonaldi bakoitzak eskaintzen dituen berezitasunez gain, denek dute helburu bera: Euskal Herriko haur eta gazteen topagune izatea. Naturaz gozatzeko, lagun berriak egiteko, Euskal Herriko txokoak ezagutzeko eta euskaraz gozatzeko plan aproposa. 

Udalekuen informazio gehiago hemen aurkituko duzue. Online bakarrik egingo den izen ematea zabalik dago maiatzaren 17ra arte.

Haur eskolako matrikulazioa zabalik

2021-2022 ikasturtean gure familiara batu nahi baduzu, hauxe duzu aukera. 2019, 2020 eta 2021. urteetan jaiotako 0, 1 eta 2 urte bitarteko haurrei zuzenduta, zabalik da Herri Ametsa ikastolako haurreskolan izen emateko epea. Ikastolako idazkaritzan aurkeztu beharko duzu dokumentazioa eta bertan emango dizugu bete beharreko inskripzio orria. Klikatu hemen entregatzeko agiriak kontsultatzeko. Informazio gehiagorako deitu 943 39 35 20 telefonora edo idatzi Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera. 

Hezkuntza integrala dugu oinarri gurean, euskara eta euskal kultura ardatz eta inguru paregabean gainera! Gure berri gehiago jakiteko, webgunean topatuko duzu informazio zabalagoa. 

“Gu ere mundu urdin horren parte gara espektroa ez izan arren”

2021eko Urdinduz Eguna berezia izango da Herri Ametsa Ikastolarentzat, Gautenak Gipuzkoa mailako 20. gela egonkorra zabaldu baitu ikasturte honetan eta denok “batera” ospatzeko aukera izan dugu aurten. 

Hau irakurtzen ari bazara eta oraindik ez baduzu ezer urdina jantzi, jo armairura. Bestela, bildu etxean duzun urdin koloreko edozer eta apaindu balkoiak -edo leihoa- urdinez. Argazkiak ateraz gero, partekatu ingurukoekin zein sare sozialetan. “Gure mundura hurbiltzeko pausu txiki bat izango da”, adierazi digute Ainhoa Duque eta Jone Arregi Gautenako gela egonkorreko hezitzaileek. 

2020ko Autismoaren Nazioarteko Eguneko aldarrikapenetako bat errespetuaren eskaera izan zen. Izan ere, itxialdi bete-betean, Autismoaren espektroko nahasmendua (AEN) zuten pertsonek kalera ateratzeko baimena izan arren, ez zuten babesik jaso bizilagun batzuen partetik. Ondorioz, irteera horiek terapeutikoak zirela ulertarazi nahian, kaltetutako familiekiko errespetua eskatu zuten. Zerri erreparatuko zaio aurten? 

Jone: Gauza da, Espainia mailan lelo bat jartzen dutela eta gero Gautenak bere lelo propioa sortu ohi duela Gipuzkoa mailan. Ez doaz bananduta, paraleloki baizik, baina gu gureari eusten saiatzen gara. Aurtengoa, Urdindu gure mundua da. 

Ainhoa: Horren adibide da Gautenak Autismoaren Nazioarteko Eguna Urdinduz Eguna izendatu izana. Bai Gipuzkoan eta baita Euskal Herri mailan ere, hala ezagutzen dugu egun berezi hau. Hortik abiatuta, arlo bakoitzak bere sentsibilizazio lana egiten du, norabidea galdu gabe betiere. Izan Autismoaren Eguna, inklusioaren eguna, sentsibilizazioaren eguna edo beste, gizarteari gure ingurua bistaratzea da gure xedea.  

J: Batez ere kontzientziazioa lantzeko egun gisa ulertzen dugu Urdinduz Eguna. Hemen gaudela, ikusi behar gaituztela, gu ere gizartearen parte garela eta batera bizitzen jakin behar dugula aldarrikatzeko eguna.  

“Gure mundua” aipatu duzue. Dena bat izan beharrean, mundu edo errealitate ezberdinak daudela esatea egokiagoa iruditzen al zaizue?

J: Beste urte batzuetako leloa Hurbildu gure mundura izan da eta hori aldarrikatu izan dugunean gizarteak multzokatzeko duen joerari jarraituta izan da. Azken finean, munduak bereizten dira eta horietako bat da autismoarena, beste askoren artean. Gurera hurbiltzen den jendea ez da asko, baina egiten duenak gurekin elkartzeko eta elkarbizitzeko aukera ikusten du.

A: Gu ere mundu urdin horren parte gara espektroa ez izan arren, haien bizi prozesuan laguntzaile garelako. Zenbat eta laguntza espezializatuagoa jaso, orduan eta bizi kalitate hobea izango dute eta hori da gure asmoa. 

Hortik kanpo dauden beste munduetan ezjakintasuna da nagusi? 

A: Ezjakintasuna baino gehiago, orokortzeko joera nabarmentzen da batez ere. Autismoaz aritzean, isolatutako pertsona bat datorkie burura, eta bai, bakartzeko joera ezaugarri orokorretako bat izan daiteke, baina horrez gain badauzka beste hainbat. Are gehiago, agian ez da bere ezaugarri nagusiena.  

Ideia orokortu horretatik harago joateko zer jakin beharko genuke? 

A: Hasteko, pertsona arruntak direla, gu bezalakoak. Jaiotzetiko berezitasun kognitibo batzuk dauzkate eta ezaugarri potoloenen artean bat gizarteratzea edo giza harremanak izateko zailtasuna izan ohi da. Horrez gain, inguruko estimuluekiko oso sentiberak izaten dira eta motrizitateari dagokionez, gabezia gehiago izan ohi dituzte. Hori bai, oso argi izan behar dugu autismoaren espektroaren barruan sartzen diren ezberdintasunak asko direla eta denak aipatzea oso zaila da. Izan ere, gure ikasleek autismoaz gain, atxikitako beste ezaugarri batzuk dituzte eta beste ume guztiak bezala, bakoitza berezia da bere berezitasunean. 

J: Niretzat garrantzitsua da jendearen ikuspuntu arruntetik erreparatzea dena dela ezberdina. Autismoa ez dugunok gure artean ikusten ditugun ezaugarri “orokor” horiekiko ezberdina. Ez da arazoak dituztela, baizik eta ezberdintasunak eta mundua ulertzeko haien modua. Gure lana bere modu hori nolakoa den ulertzea da eta hain zuzen hori da jendeari eskatzen dioguna, begirada zabaltzeko eta “arrunta” den horretatik ateratzeko. 

Gizarte inklusiboa al da gurea?

J: Denetik dago, ezin da orokortu. Testuinguruaren arabera pertsona eta talde ezberdinekin egingo dugu topo. Esate baterako, Herri Ametsan gaudenetik komunitatea zertxobait inklusiboagoa izango da, gertuago gaudelako orain. Aldiz, inguruan ez baduzu inor eta ez baduzu inoiz ezer entzun, oso zaila da inklusiboa izatea. Tokatzen zaizu edo ez zaizu tokatzen. 

Gaurkoa bezalako egun batekin, kolore urdina gora behera, jendearengana errazago iristeko aukera dugu. Batzuri atentzioa emango die eta beste batzuei ez. 

Inklusibo izateko bidean, komeni da hizkuntzari ere erreparatzea. Oker darabilkigun adibide asko daude; “autista” erabiltzea “autismoa duen pertsona” beharrean, esate baterako.

J: Zerbait ezagutzen ez dugunean, betidanik hitz egin bezala hitz egiten dugu, baina egia da gure munduaren parte garenoi min ematen digula horrelakoak entzuteak; autistak, gaixoak... 

A: Nik ama bezala bizitu dut “arraroak” bezala identifikatzen dituztela haurrek. Umeen hizkuntzari erreparatuta, izen zehatzik gabeko definizioak ere badaude eta horrelakoak ere ez dira gustukoak. 

Gautenaren gela egonkorra zabaldu dugu ikastolan ikasturte honetan. Zer nolako balorazioa egiten duzue?

A: Gela hauen helburua, berez, haurra bere inguru naturalean bizitzea da. Hasiera batean, gurasoek aukeratutako eskolaz aparte, ordu batzuk Gautenako gelara bideratzea eskaintzen zaie, baina eskolatzeko ingurua mantendu egiten da. Hau da, aurten COVID-19aren birusik izango ez balitz, gure ikasleekin beste geletara hurbiltzen saiatuko ginateke seguraski, alegia, gure ikaslea gai izango litzateke gela arrunt bateko ikasgai bat jarraitzeko. Hori litzateke benetako inklusioa, modu horretan bakarrik sortuko baita ikasleen arteko gertutasuna. Aurten burbuila batean gaude eta, beste gela guztiak bezala, isolatuta sentitzen gara, baina helburua, egoerak uzten badigu behintzat, gelako eremu itxitik zabaltzea da, ikasleak edozein tokitan ibili ahal izatea.       

J: Hezkuntza sistema gaur egun dagoena da eta gure ikasleak hari egokitzea zaila izaten da askotan, horregatik sortu da Gautenako gela egonkorraren beste aukera hau. Ikasleak Hezkuntza sistema arruntean ez du bere beharrak betetzeko adina jasotzen eta hau da eskaintzen zaiona. Idealena, berez, bere berdinekin gela konpartitzea litzateke, sistemak bere beharrei erantzutea... baina errealitatea gaur egun ez da hori. Horrek ez du esan nahi Gautenako gelak ez duenik bere tokirik ikastolan.

Hezitzaile gisa, edo baita pertsonalki ere, nola bizitu duzue burbuila batean egon behar izate hori? 

A: Egia esan, gela berria garenez, arnasteko aukera ere eman digu; umeak ezagutzeko, gure artean antolatzeko… eskertu dugu burbuila. Bestalde, pena ere eman digu gure ikasleak besteekin batera ezin ikusi ahal izateak.

J: Neurri batean, gure ikasleek gizartean bizi dutena islatzen da egoera honetan ikastolan, gure kasuan, talde gisa. Ainhoak esan bezala, pena sentitu dugu burbuiletan banatuta egonagatik ere, pasilloetan sortutako harreman txikiak ikusi ditugulako eta horren aurrean pentsatzen duzu: testuinguru honetan sortu badira, zer gertatuko litzateke mugarik gabeko egoera batean? Hori bai, hau guztia bukatzeko esperantza oraindik badugu eta beraz, gure lana behar bezala egiteko aukera izango dugula espero dugu!    

Nola antolatzen duzue zuen egun bat?

J: Gure geletan oso sistematikoak gara, behar beharrezkoa delako errutina eta horri esker hasten dira ikasleak funtzionatzen. Lehen ordutik azkenera arte eta astelehenetik ostiralera, oso antzekoak dira egunak. Hezkuntza sistema arruntean, bestalde, sorpresa-efektuak oso eragin positiboa du haurrengan, baina gure ikasleek horren aurrean beste jarrera bat dute, beste modu batean ulertzen baitute. Horrez gain, denbora ez dugu ikasgaien arabera antolatzen, baizik eta ikasle bakoitzaren beharren arabera. Finkoak diren orduak hamaiketakoarena, dinamika gelara joatekoa edo paseora ateratzekoarena dira, besteak beste.    

Zerekin disfrutatzen dute zuen ikasleek gehien? 

A: Bakoitzak bere gustuko gauzak ditu, oso bereziak: batek orain arbelean zenbakiak idazten ditu, beste batek kotxeekin edo panpin txikiekin jolastea du gustuko…

J: Orokorrean, musika oso gustuko dute. Hori bai, dena bere neurrian, bolumen altuko soinuak ez baitzaizkie gustatzen. Ikastetxeek antolatzen dituzten festetan adibidez, musika eta soinu asko egon ohi da eta gogorra egiten zaie egokitzea. Era berean, ikasketa ere badira festa horiek. Gauzak horrela, Urdinduz Eguna bera haien beharretara egokitzea komeni da eta normalean, hala egiten da. Urtero herri bat aukeratu eta bertan sentsibilizazio lana egiten da. Ekintza nagusia ibilaldi lasai bat izan ohi da, oso musika gutxirekin eta tonu lasai hori mantenduz. Gustatzen zaie eta era berean deigarria da, marea urdin bat osatzen baitute bertaratzen diren urdinez jantzitako milaka pertsonek.  Aurten, iaz bezala, ezin izango da ospatu, baina bestela, bertaratzera gonbidatzen zaituztet. 

Zuen mundura hurbildu nahi duenari zein material gomendatuko zeniokete hasteko? 

J: Azken urteotan sortzen joan diren gauza asko daude. Espezifikoki autismoaren ingurukoak izan beharrean, gehiago dira aniztasunari begirakoak. Denok ezberdinak garela adierazi eta horiengandik ikasi behar dugula adierazten duen materiala da gehienbat. 

A: Asko aldatzen da mezua xede taldearen arabera. Aniztasuna, esaterako, ez zaio modu berean azalduko heldu bati edo haur bati. 

J: HHko haur batentzat abstraktuegia da autismoaz hitz egitea. Normalean, 4. edo 5. mailatik aurrera hasiko dira pentsamendu arrazionalagoa lantzen. 

Urdindu gure mundua

Ikastola kolore urdinez zipriztiztindu dugu Urdinduz Eguna ospatzeko. Hala deitzen diote Euskal Herrian apirilaren 2an ospatzen den Autismoaren Kontzientziaziorako Nazioarteko Egunari.  

Autismoaren Espektroko Nahasmendua (AEN) duten lagunei eta haien familiei gure elkartasuna adierazi nahi diegu. Ez hori bakarrik, munduari begiratzeko duten modua ulertzeko saiakera egin nahi dugu, horregatik, gure ospakizuna lasaia eta elkartasunez beterikoa izan da. 

HH eta LHko ikasleek tanta urdinak koloreztatu dituzte eta, guztiak batuta, itsaso bihurtu dute Gautenako gela egonkorraren ingurua. Bertsotan ere egin dute aniztasunaren aldeko aldarria:

LHkoek bezala DBHkoek Gautenak erronka gisa proposatutako jolasarekin ondo pasatzeaz gain, ikasi ere egin dute. Jolasaren helburua autismoa geletara modu dinamiko batean gerturatzea izan da. Lau proba gainditu behar izan dituzte eta bukaeran, Urdinduz Egunean Gautenaren kanpainarekin bat egiteko bideo bat aurkitu dute. Horrez gain, autismoaren inguruko lanketa osatzeko Larga vida y prosperidad filma ikusi dute helduenek. Gautenaren leloarekin pankarta ere sortu dute!

Hemen topatuko dituzu Urdinduz Eguneko argazki gehiago.

Ulia biziberritzen

DBHko ikasleek jarraitzen dute basoaren berreskurapen lanetan. Aurreko batean kontatu genizuen nola erein zituzten loreontzietan basoan bildutako ezkurrak. Bada, orain, beste pausu bat eman dute: Ulian landatu dituzte ernatutako hainbat ezkur. Hugo, Onintza eta Oier arduratu dira, basozainen eta Miren irakaslearen laguntzaz, aitzurrak hartu eta gure inguruak biziberritzeko aletxoa jartzeaz.

“Indarkeria matxistaren gaia lantzerakoan, erresistentzia gehiagorekin egiten dugu topo”

Urtero bezala, DBH 2. eta 4. mailako ikasleek Sexu Heziketa saioak izan dituzte. 3. mailakoek iaz ezin izan zituztenez jaso, aurten landu dute gaia. 

Lahia 3.0 taldeak 2006-2007 ikasturtean burutu zuen ikastolan bere lehenengo esku hartzea eta ordutik urtero izan ditugu gurean. Aurten, gainera, birritan; ikasturte hasieran Donostiako Udalak bideratutako programa baten bidez Indarkeria Matxistaren inguruko tailerra ematen eta bigarren hiruhileko honetan. 

Ikasleekin ez ezik, gurasoekin ere arituko dira -online- ikastolako saioetan landutakoa azaltzen. Itsaso Cañada Lahia 3.0 elkarteko kidearekin hitz egin dugu saioen inguruko irakurketa egiteko. 

"Alkohol putzu batean bizi gara"

Urteak daramatzagu bigarren hezkuntzako ikasleekin drogen kontsumoak osasunari eragiten dizkion arriskuen berri ematen; tabakoa, alkohola eta orokorrean drogen inguruko sentsibilizazio saioak antolatzen ditugu hainbat erakunderen laguntzaz.

Alkoholaren kontsumoaren inguruko sentsibilizazio emanaldia izan dute DBH-2ko ikasleek. Magia eta mimoa ez ezik, ilusioa eta errealitatea ere konbinatzen dituen Mimarte proiektuaren eskutik jaso dute saioa, non eguneroko egoeren antzezpenaren bidez ikasleen hausnarketa kritikoa piztu nahi izan den.

Emanaldi bukaeran Peter Roberts mimoarekin hitz egiteko aukera ere izan dugu bideo honetan ikus dezakezuen bezala. Roberts hobeto moldatzen da gaztelaniaz eta horregatik hizkuntza horretan erantzun die gure galderei.

Zatoz gure kerara

Errealitate ezberdinen habi den mundu honetan aukera berdintasunen alde egiten dugu Herri Ametsan eta hori argi adierazi digute LH 2A-ko ikasleek bideo honen bidez; nahi duenari haien kerara (etxera) joateko gonbidapena luzatuz.

Bideorako erabili duten abestia erromintxelaz eta euskaraz abestutako kanta da. Erromintxela ijito euskaldunek XV. mende hasieran sortu zuten euskara eta erromani hizkuntzen arteko pidgina (hizkuntza berbera ez duten pertsonen artean elkar ulertzeko sorturikoa) da. Antza denez, erromintxelak euskararen gramatika eta erromanieraren hiztegiaz osaturik dago.

Gure ikasleek egindako bideoa Kale Dor Kayiko euskal ijitoen elkarteak Bizipoza elkartearekin sorturiko bideoklipetik jaio da. Kale Dor Kayiko elkartearen helburua ijitoek, ijito ez direnek dituzten eskubide eta aukera berdinak izatea da. Honako bideo honetan ikus dezakezue elkarte horren mikro dokumentala.

Gainera, Bizipoza eta Kale Dor Kayiko elkarteek sorturiko bideoklipa hemen duzue ikusgai:

Bideoklipa Mundu Berri Bat Guztiontzat proiektuaren parte izan da. Proiektu hori Bizipoza, hainbat elkarte eta 34 euskal kultur sortzaileren arteko elkarlanaren fruitu izan da, mundu inklusibo bat eraikitzeko nahitik hazi dena. Bizipoza elkarte sarea osatzen duten 11 elkarteren errealitate, balio, hitz eta irudiez osatutako ikus-entzun bilduma gizartean beraien ikusgarritasuna lortzeko sortu dute. Hementxe duzue proiektuaren laburpen bideoa:

Informazio gehiagorako bisita itzazue ondorengo esteka hauek:

Mundu Berri Bat Guztiontzat proiektuari buruzko informazio gehiago eskuratzeko egin klik hemen.

Kale Dor Kayiko elkartea ezagutzeko egin klik hemen.

Erromintxela hizkerari buruzko informazio gehiago irakurtzeko egin klik hemen.

"Tristura desagertzeko nahia hanka bat moztu nahi izatea bezalakoa da”

Donna Apellaniz Nieto emozio terapeuta da; askotariko formakuntzak eta familia zein norbanakoei zuzendutako bidelaguntza emozionala eskaintzen ditu. 

Hezkuntza munduan hasi zuen bere ibilbidea, baina emozioekiko urruntasuna nabaritu eta berehala bere kabuz hastea erabaki zuen. Horrela jaio zen Educando la Emoción 2016ean. Haur eta nerabeen heziketan emozioak kontuan hartzeak oso emaitza ederrak ematen dituela sinetsita, ikasitakoa eta landutakoa konpartitzeko helburuz sortu zuen proiektua eta hala dihardu gaur egun ere, egunerokoan ditugun gatazka edo egoera zailei irtenbidea topatzen laguntzen.

Apellanizen inguruko informazio gehiago nahi baduzu, klikatu hemen. 

Hilabete honetan hizpide izango dugun emozioa nahigabea da. Zer esaten dizu zuri emozio horrek?

Beheruntz bultzatzen duen pisu handiko emozioa datorkit burura. Azken finean, nahigabea hori da; gogorik gabe, apal edo itzalita sentitzea. Emozio guztiek lau energia nagusi dituzte, oinarrizko lau emozioei dagozkienak: tristura, amorrua, beldurra eta poza. 

Tristurarekin energiak beheruntz egiten du, barrurantz; intimitatea bilatzen dugu eta ez dugu kanpora ezer proiektatzeko gogorik izaten. Nahigabea hemendik abiatzen da. Amorruaren energia, bere aldetik, suntsitzailea da; bizia, beroa eta kanporantz bideratua. Beldurraren energia bizia da ere eta bi bide hartu ohi ditu: Batetik, ihesera bultzatzen du eta bestetik, defentsara, bide horretan blokeoak sortuz askotan. Azkenik, pozaren energia biziak kanporantz egiten du eta sortzailea izan ohi da. Horrez gain, elkarbanatzeko gogoa ere sentitu ohi da. 

Emozioak bata bestearekiko independenteak dira edo badute lotura beren artean?

Emozioak energia dira eta beharrezkoak gure gorputzarentzat. Kanpoko egoerei egokitzapenezko erantzun bat emateko sortzen dira emozioak. Lau energia aipatu ditugun arren, denak daude gugan, gure gorputza den gure etxean, eta hortaz, bai, harremana dute euren artean. Emozio batek beste bat ekarri ohi du, energia izaki, eraldatu egiten baitira. Hori bai, lau energia ezberdin dira eta bakoitzak bere zehaztasunak ditu. 

Hortaz, emozio bakoitzak bere definizioa du? Oinarrizko ezaugarri batzuetatik abiatuta, zehazten joaten dira? Ideia bat egiteko, koloreekin gertatzen den bezala?  

Bai, kolore primarioekin gauza bera gertatzen da. Emozioak ere nahastu egiten dira beren artean eta adibidez, energia suntsitzailearen %50 eta sortzailearen %50 (gutxi gorabehera, betiere) elkartzean, euforia sortuko da. Gauzak horrela, nahigabea bezalako zenbait emozio oso zehatzak bihurtzen dira eta ondorioz, zuretzat nahigabea dena akaso nik ez dut horrela hartuko. Finean, oso interesgarria bezain garrantzitsua da norberak bere hiztegi emozionala edukitzea, nahiz eta, batez ere haurrekin, ez den guztiz beharrezkoa. Izan ere, haiek ez dute oraindik haien sentipenak hainbesteko zehaztasunez definitzeko beharrik izaten. 

Horrek ez du esan nahi sentitzen dutenari kasurik egin behar ez diotenik, ezta? Emozio bat edo beste identifikatzeko, gorputzari begiratu behar al diogu?

Hori da, sentitzen dugun guztia gorputzean sentitzen dugu eta askotan ez diogu jaramonik egiten. Hortik etor daitezke blokeo emozionalak. Izan ere, arretarik jarri ez diogun energia hori metatuta geratu daiteke edota burura joan, non zoro batzuk bezala pentsatzen hasi ohi garen. 

Oso garrantzitsua da gorputza entzutea eta sentitzen den horri askatzeko bideak ematea. Emozioak erantzun bat emateko sortzen baitira eta hori ematen ez denean, arazoak sortzen dira. Beraz, oso inportantea da haurrei energia emozional hori kanporatzen erakustea era funtzional, eraginkor eta osasuntsu batean.

Nahigabea gorputzean nola identifikatu beharko genuke?

Ezer baino lehen, argi utzi nahiko nuke gorputz bakoitza mundu bat dela eta ezin dugula orokortu. Egia da zenbait patroi errepikatzen direla, baina nire nahigabea eta zurea ezberdinak izango dira beti. Are gehiago, gaur egun sentitzen dudan nahigabea eta hamar urte barru sentituko dudana ez dira berdinak izango. Ez dugu zirkuitu emozionalik gure barruan, orduan, sortzen diren emozio guztiak beti izango dira ezberdinak, nahiz eta oso gertu egon bata bestearengandik.

Hori esanda, hizpide dugun energia tristuratik datorrenez, apaltzen gaituen energia emozional bat izango da. Kanpora begira sortzeko indarrik ematen ez diguna ezta jendearekin egoteko gogorik ere. Nahiago izango dugu bakarrik edo gertukoekin egon edo negar egin, besteak beste. 

Nola ezberdindu nahigabea tristurarengandik?

Nahigabea batez ere helduek ezberdinduko dute, haurrek 7 urtera arte garuna guztiz garatuta ez dutenez, ez dute behar hori sentituko. Hortik aurrera, emozioak zehazteko gaitasuna izango dute. Lengoai fisiko emozionala ere geroz eta garatuagoa izan, orduan eta errazagoa egingo zaigu emozioak zehaztasunez identifikatzea.  

Zer nolako lotura du nahigabeak doluarekin?

Guztiz lotuta daude, izan ere tristura beti galera baten aurrean edo ondorioz sentitzen dugu. Gure bizitzan zehar, dolu mota asko sentitzen ditugu eta galera bakoitzarekin batera dolu bat dago. Esate baterako, oporretan egon ondoren lanera bueltatzean, toki aldatze baten ondorioz lagun taldea galtzean, bikote batengandik banatzean edota heriotza baten aurrean.

Galdutako horrekiko dugun atxikimendu emozionalaren araberakoa izango da pasako dugun doluaren sakontasun edo arintasun maila. 

Emozioek, berez, hasiera eta bukaera dute?

Egungo ikerketek diote emozio guztiek, gehienez, hogei minutuko iraupena izaten dutela. Esan dugu, emozio bat gorputzean gertatzen den erantzun bat da berez, baina egoera bati mentalki lotzen gatzaizkionean, hau da, gertatu zaigun horrengan pentsatu besterik egiten ez dugunean, emozio hori berriro azaltzea eragiten ari gara. Errefluxu emozionala deitzen diot nik horri.  

Beraz, emozio bat sarritan errepikatzen bada, zer egin beharko genuke? 

Kasu horietan inportantea da konturatzea zer nolako eragina duen norberak bere aldarte emozionalean. Askotan pentsatzen dugu beste norbaitek haserretzen, nahigabetzen edo beldurtzen gaituela, eta ez da horrela. Gu gara egoera emozionalak denboran zehar luzatzearen arduradun, inkontzienteki bada ere. Hortaz, garrantzitsua da, batetik, pentsamenduekiko nolabaiteko distantzia sortzea, edo, zuzenean, ez beti sinestea, eta bestetik, energia emozionala buruan metatu baino lehen gorputzarekin erantzun bat ematea. Adibidez, haserre banago eta norbait jotzeko gogoa sentitzen badut, noski, jotzea ez da aukera bat, baina energia hori guztia askatzen ez badut, energia hori burura bideratu eta nolabait obsesionatzeko arriskua dago. Kasu horretan, baliagarria izan daiteke, adibidez, dantzatzea, kojin bat kolpatzea, oihukatzea, garrasi egitea...    

Emozio onak eta txarrak sailkatzeko joera dago eta zu ez zara horren aldekoa. 

Gizarte honen joera da ona edo txarra, bai edo ez, zuria edo beltza terminoen arabera egitea balorazioak eta inportantea da hortik haratago joatea. Izan ere, emozio guztiak dira beharrezkoak eta denak biziko ditugu jaiotzen garenetik hiltzen garenera arte. Argi izan behar dugu emozio guztiek egokitzapenezko funtzio bat dutela eta denei egin behar zaiela tokia, horrela ulertuko dugu eman nahi diguten mezua. 

Zer gertatuko da, baina, tristura txarra dela pentsatzen badut? Bada, emozio hori ez bizitzen edo ekiditen saiatuko naizela eta hor arazo ugari sortzen dira. Familia askotan gertatzen da hori “ez negarrik egin”, “ez haserretu”, “ez horrela jokatu”... eta gisakoak erabiltzen direlako. Oinarrizko ikasketa da emozio onak eta txarrak daudela burutik kentzea.  

Horrekin lotuta, nola ikusten duzu terapiak edo bidelaguntzak gaur gaurkoz oraindik duen estigma?

Ikasteko laguntza behar izan dudanetan, irakasle bat kontratatu dut; etxea diseinatzeko, arkitekto bat; gaixo nagoenetan, medikuarenera egin dut bisita. Hori bai, alderdi psikologikoa maneiatzen badirudi denok jakin behar dugula, inork ezer irakatsi gabe. Emozioak kudeatzen ikasi egiten da eta emozioak hezi egin behar dira. Hortaz, oso inportantea da guk bakarrik ezin diegula aurre egin sentitzen dugunean, laguntza eskatzea. 

Jarraian topatuko dituzun galderak gure komunitateko kideek botatakoak dira, sare sozialetan eta Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidean jasotakoak. 

Nola lagunduko diegu gure seme-alabei haien emozioak identifikatzen, batzuetan guk geuk gureak identifikatzeko zailtasunak dauzkagunean?

Hasteko, oso garrantzitsua da hortaz konturatzea eta hori lantzea, familian gainera. Ez du zentzurik haur bati guk eskaini ezin dioguna eskatzeak. Horrela, ez du funtzionatuko, haurrak ulertua sentitu behar baitu eta horretarako, gurasoek, emozio bakoitza ikusten, kudeatzen, maitatzen, onartzen eta aldatzen ikasi behar dute. Educando la Emoción-en lanketa beti norberarengandik hasi ohi dugu.  

Triste banago, nola egin tristura desagertzeko?

Hor dago arazoa. Tristura desagertzea nahi baduzu, ez zara tristura kudeatzen ari, baizik eta erreprimitzen, horrek dakartzan arazo guztiekin. Tristura desagertzeko nahia hanka bat moztu nahi izatea bezalakoa da, eta ez zaigu halakorik bururatzen. Beraz, tristura era “atsegin” edo goxo batean bizitzeko, emozioa onartu eta txarra dela dioen estigma ezabatu behar da. Horrez gain, entzun zer esan nahi dizun tristura horrek. Hots, zuretzat garrantzitsua den zerbait/norbait galdu duzu eta hori gabe bizitzen ikasi behar duzu. Horren aurrean, zure gorputzak eskatzen dizuna egin: bakarrik egon, negar egin, etab.  Hala, joango zara kanporantz plazaratzeko energia berreskuratzen.    

Nola lagundu diezaioket nire umeari barruko sentimenduak ateratzen?

Lanketa emozional bat egin nahi badugu, inportantea da emozioak gure egunerokoan egotea, hau da, edozein egoeraren aurrean sentitzen duguna adieraztea eta emozio guztiak onartzea. Hori bai, emozioa onartzeak ez du esan nahi ekintza onartu behar dugunik. Egokiak ez diren ekintzak alboratu, jotzea kasu, eta kanporatzeko beste bide osasuntsu eta funtzionalak bilatu behar dira. Adibidez, bidelaguntzara etortzen diren familiei askotan errezetatzen diet boxeo zaku bat erostea. 

Morez zipriztinduta eta batuta

Emakumeen Nazioarteko Eguna batuta eta hausnarketan pasa dugu Herri Ametsan. 

Ikastolako txikienek martxoak 8a kartel batean jaso eta eskuz esku osatu dute, kolore morea lagun. Horrez gain, ipuinak ere baliatuko dituzte emakumeen eskubideen alde egiteko. LHko ikasleek, berriz, beren bizitzako emakume esanguratsuenei errekonozimendua egingo diete, non amen papera nabarmendu den.

Hemen topatuko dituzu Emakumeen Nazioarteko Eguna ospatzeko egindako jardueren argazki gehiago. 

Martxoko emozioa: nahigabea

Urteko hirugarren hilabetea udaberriak ekartzen digun ilusioarekin lotu ohi da gehienbat. Ezin dugu ahaztu, ordea, emozioak oso aldakorrak direla eta zenbaitetan bat edo beste nabarmentzen den arren, denek merezi dutela beren espazioa.

Aipatutakoa presente izanda, nahigabean jarriko dugu fokua martxoan zehar. Atsekabea ere dei dakioke eta ezbeharrak eragiten duen sentimendu mingarriari deritzo. Datozen egunetan elkarrizketatuko dugun Donna Apellaniz Nieto emozio terapeutak informazio zabalagoa emango digu. Iradokizun edo galderarik baduzue, idatzi Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera, kontuan hartuko ditugu zuen ekarpenak.

Orain arte bezala, hilabete osoa duzue nahigabea sentitu duzuen uneren bat identifikatu eta nahi duzuen moduan irudikatzeko. Partekatu nahi izanez gero, erabili #herriametsanahigabez traola sare sozialetan edota idatzi Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera.  

Eta zu, zerk haserretzen zaitu?

Joan da otsaila eta harekin batera haserrearen hilabetea. Aldi honetan batez ere hitzez kontatu diguzu zerk haserretzen zaituen eta uste dugu oso positiboa dela hori. Izan ere, emozioak hamaika modutan bizi daitezkeen bezalaxe, hamaika dira adierazteko moduak. Hona hemen jasotako erantzunen bilduma: 

Ba al zenekien haserrearen abiapuntua mehatxatuta sentitzetik datorrela? Gure ongizatearen kontra egiten duten egoeretan sentitu ohi dugu eta, momentu horretan, gure gorputzak erreakzio fisiko jakin bat izaten du; adrenalina gehiago sortu eta arteria presioa zein bihotz maiztasuna handitzen dira. Horrek hiru erreakzio sortu ohi ditu gugan: paralisia, ihesa edota erasoa. Izan ere, emozioak, uste ez badugu ere, gorputzari oso lotuta daude.

Normala da haserrea sentitzea, beharrezkoa ere bai, baina inportantea da, era berean, sentitzen dugun horrekiko kontrola izatea. Haserretu gaituen horrek ez luke muturreko erreakziorik eragin beharko eta eragingo balu, gure burua entzun eta egoera menderatzea beharrezkoa da. Horretarako, oso lagungarria izan daiteke arnasketa. Haserrea eragin diguna birpentsatzea, esajeraziorik ez egitea eta komunikazio egokia lantzea ere baliagarri izango dira muturreko egoeren aurrean. 

Basoak ernatzen

Basoak Ernatzen izeneko proiektua Ingurugelak, Foru Aldundiak eta Aranzadi Zientzia Elkarteak elkarlanean sustatu dute, ikasleek bertako basoaren berreskurapen lanetan laguntzeko asmoz. Era berean, basoak ekosistema moduan duen garrantzia ezagutzen dute ikasleek.

Agenda 2030 egitasmoaren barruan, Garapen Iraunkorrerako 15. Helburua oinarri, lehorreko bizitzan eta zehazki basoan jarria dute fokua.

DBHko ikasleek landutako ariketa bat duzue honakoa: ezkurrak baso bihurtzea. Horretarako, hainbat pauso jarraitu behar dira: Batetik, ezkurrak bildu, ondoren, garbitu eta egokiak aukeratu. Hori egin ostean, ezkurrak sukaldeko paper hezean bildu eta goxo-goxo zaindu. Azkenik, behin ezkurrak ernatu direla, loreontzitan erein.

Zer da Eskolako Agenda 2030?

Seguruenik ezaguna egingo zaizue Agenda 30 egitasmoa, baina jakingo al zenukete nondik norakoak azaltzen? Hona hemen laguntzatxo bat:

Orain arte Eskolako Agenda 21 deitu dioguna, hots ingurumen hezkuntzako plana, Eskolako Agenda 2030 izango da ikasturte honetatik aurrera. Aurtengoa, ikasturte berezia izaten ari da zentzu guztietan eta kasu honetan ere bai: 2020-2021 ikasturtea trantsiziorako urtea izango da. Hala, plan batetik bestera egokitzeko aukera izango dugu.

2015ean onartu zuen Garapen Iraunkorrari buruzko 2030 Agenda Nazio Batuen Erakundeak, hortaz, nazioarte mailako egitasmoa da eta denoi eragiten digu, salbuespenik gabe.

Eskolako Agenda 2030 egitasmoak, zehazki, ikastetxe iraunkorrak lortzea du helburu eta haiek hiri iraunkorretan kokatzea. Herri Ametsa Ikastolan konpromisoa hartua dugu noski, eta horretarako, gure ikasleek ikastolako eta Donostiako egoera aztertzen dute urtero, diagnostikoa egin eta hobekuntzarako proposamenak planteatzen dituzte. 

Egun, Garapen Iraunkorrerako Helburuak lantzen ditugu; aurten, zehazki, 15.a: lehorreko bizitza. Horretarako, basoa hartu da oinarri: ekosistema ezagutuko dugu, haren inguruko sentsibilizazioan sakondu eta, jasangarritasuna jomuga izanik, aurrerapausoak ematea izango da gure helburua. 

Udalerriaren egoeraren azterketa egin ondoren, hobekuntza proposamenak garatu eta udalera bideratzen ditugu urtero, Cristina Enean egiten diren ikasleen foroen bitartez. Azkenik, Udaletxean ospatzen den foroan, agintariei aurkezten dizkiegu eskolek hartutako konpromisoak eta ikasleek egindako eskaerak.

Informazio gehiagorako klikatu hemen. 

Ezohiko inauteriak jai giroan

Pandemia garaiko lehen inauteriak dira aurtengoak eta, azkenak izatea desio dugun arren, Herri Ametsa Ikastolan ez dugu ospakizunerako ilusiorik galdu. Azken finean, musukoak nahiko ondo batu dira askotariko mozorroen artean! Euria ere egin du, baina horrek ez du inauteri giroa oztopatu eta ikasleak gogotsu eta pozik aritu dira dantzan.

Koreografiak irakasleek eta ikasleek prestatu dituzte, elkarrekin, denen ekarpenak kontuan hartuta. Kantuei dagokienez, euskaraz eta letrarik gabekoak izan ohi dira eta guztien artean adostasuna lortuta aukeratzen dituzte gustukoenak. 

Tamalez, aurreko urteetan ez bezala, ekitaldia mailaka antolatu behar izan dute, eta etapen artean nahiz etapa barruko mailen artean irakasleek egindako koordinazio lanari esker, maila bakoitzak ordutegi zehatz bat izan du dantza egiteko. Familiek, beren aldetik, ezin izan dute ospakizuna bertatik bertara jarraitu.

Mozorroei erreparatuta, aurten nahi zutena aukeratzeko askatasuna izan dute LHko ikasleek eta ederki aprobetxatu dute aukera! Irakasleek nabarmendu dute asko landu dituztela eta oso originalak izan direla, gainera. Ikusi ditugu supereroiak -baita super andereñoak ere-, askotariko animaliak, film, telesail eta bideojokoetako pertsonaiak… denak ala denak bizipozak zipriztinduta.

Hemen duzue laburpen bideoa:

Bihotza bizitza ponpatzeko

Otsailaren 14ean Sortzetiko Kardiopatien Nazioarteko Eguna ospatuko da eta Herri Ametsa ikastolan gure aletxoa jarri nahi dugu gaixotasuna ezagutarazteko. Hainbat euskal udalerri eta hiri ere batu dira Bihotzez elkartearen deialdira eta gorriz jantziko dituzte hainbat txoko. Donostian, pankarta bat jarriko dute Udaletxean. Zuek ere parte hartu nahi baduzue, apaindu balkoiak edo zabaldu mezua zuen inguruan.

Bihotzez Elkarteak sortzetiko kardiopatia duten pertsonen eta haien familien bizi kalitatea hobetzeko egiten du lan, diagnostikotik hasi eta beste hainbat etapetara babesa eta sostengua emateko. Bi bideo ikustea proposatzen dizuegu: bata Bihotzez elkartearena, Bizipoza Elkartearena bestea. 

Ea denon artean gaixotasunarekiko sentsibilitatea handitzea lortzen dugun! 

Haur minbiziarekin bat

Otsailaren 15ean Haur Minbiziaren Nazioarteko Eguna dela eta, LHko ikasleek bizitzaren zuhaitzak sortu dituzte. Niños con cáncer eta Aspanogi elkarteek deitutako ekimena da eta eskuekin osatutako zuhaitzen bidez, minbizia duten haur eta nerabeei elkartasuna adierazi nahi izan diete.

Nahiz eta minbizia den 14 urte baino gutxiagoko haurren artean gaixotasunagatik ematen den lehen heriotza kausa, haur eta nerabe asko sendatu egiten dira eta ideia horretan jarri dute fokua aurten. Hala, zuhaitza kolore askotako haurren aztarnekin egindako hostoez osatu dute.

Bizitzaren zuhaitza osatzen duten eskuetan gaixo daudenei zuzendutako mezu bat idatzi dio haur bakoitzak, adibidez: "Zaindu ondo guk emango dizugu indarra", "bizi Picachu bezain alai", "Txapeldun batzuk zarete, animo!", "Aupa pirata txikiak!" edo "Aupa Aspanogi!", besteak beste. 

Parte hartu nahi baduzu, sortu zure zuhaitza eta atera argazki bat. Ondoren, bidali Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera. Sare sozialetara igotzeko, erabili #BizitzaEskuetan #EnNuestrasManos #throughourhands traolak.

Otsaileko emozioa: haserrea

Urteko bigarren hilabetearekin batera iritsi da Emozioen Erronkaren bigarrena. Otsaileko emozioa HASERREA izango da, Herri Ametsako 2021eko egutegiak zehazten duen gisara.

Hilabete osoa duzue haserre sentitu zareten uneak identifikatu eta irudikatzeko. Gogoratu edozein formatutan egin dezakezuela: argazki, marrazki, bideo, audio, idatzi… Gero, partekatu zuen Facebook edo Instagram kontuetan #herriametsahaserre traola erabilita edota idatzi Helbide elektroniko hau spam roboten kontra babestuta dago. JavaScript aktibatuta eduki behar duzu hau ikusteko. helbidera.

Herri Ametsa Ikastolan emozioen kudeaketa egokia izatea oso garrantzizkoa iruditzen zaigu eta horregatik egin nahi diegu tokia emozio guztiei, nahiz eta, hasiera batean, batzuk beste batzuk baino konplexuagoak diruditen.

Zuen bizipenak ezagutzeko irrikitan gaude!